متفرقه
مراقبت های دوران بارداری: رژیم غذایی و مکمل های مفید برای بارداری
مراقبت های دروان بارداری شامل اقداماتی است که برای حفظ سلامتی شما و جنینتان در طول دوره حاملگی انجام می شود. این مراقبت ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مصرف مکمل های دوران بارداری مانند اسید فولیک، آهن و ویتامین ها
- پرهیز از مصرف الکل، سیگار، مواد مخدر و داروهای بدون تجویز پزشک
- انجام ورزش منظم و تمرینات استقامتی برای قوی کردن عضلات لگن
- استفاده از غذاهای سالم، پر فیبر، غنی از کلسیم و با چربی کم
- نوشیدن آب فراوان و محدود کردن مصرف نوشیدنی های کافئین دار
- انجام آزمایشات غربالگری و چکاپ های منظم با پزشک
- پیگیری تغییرات هفته به هفته جنین و بدن خود
مکمل هایی که برای دوران بارداری مناسب هستند عبارتند از:
- اسید فولیک که به پیشگیری از نقص های مادرزادی مغز و نخاع کمک می کند. میزان توصیه شده این مکمل ۴۰۰ میکروگرم در روز است.
- آهن که به تولید گلبول های قرمز و انتقال اکسیژن به جنین کمک می کند. میزان توصیه شده این مکمل ۳۰ میلی گرم در روز است.
- کلسیم که به ساخت استخوان و دندان جنین و حفظ سلامت استخوان و دندان مادر کمک می کند. میزان توصیه شده این مکمل ۱۰۰۰ میلی گرم در روز است.
- ویتامین د که به جذب کلسیم و تقویت استخوان و سیستم ایمنی کمک می کند. میزان توصیه شده این مکمل ۱۵ میکروگرم در روز است.
- ید که به تولید هورمون های تیروئید و رشد عصبی جنین کمک می کند. میزان توصیه شده این مکمل ۲۵۰ میکروگرم در روز است.
رژیم غذایی دوران بارداری
رژیم غذایی برای دوران بارداری یکی از مهمترین عوامل برای سلامت مادر و جنین است. شما باید مواد غذایی متنوع و مغذی را انتخاب کنید که شامل پروتئین، کلسیم، آهن، فولات، ویتامینها و مواد معدنی باشد. برخی از غذاهای پیشنهادی برای رژیم غذایی بارداری عبارتند از:
- محصولات لبنی: شیر، ماست، پنیر و دوغ منابع خوبی از پروتئین و کلسیم هستند. ماست یونانی به خصوص دارای کلسیم و پروبیوتیک بالایی است که به سلامت گوارش کمک میکند.
- حبوبات: عدس، نخود، لوبیا، سویا و بادام زمینی حاوی پروتئین، فولات، آهن و فیبر هستند. فولات یک ویتامین B است که در سه ماهه اول بارداری برای جلوگیری از نقصهای لوله عصبی جنین ضروری است.
- سبزیجات و میوهها: این گروه غذایی شامل ویتامین C، فولات، بتا کاروتن، پتاسیم و فیبر است. سبزیجات تیره رنگ مثل اسفناج، کلم و کرفس دارای آهن هستند. میوههای ترش مثل پرتقال، لیمو ترش و گرپ فروت به جذب بهتر آهن کمک میکنند. سیب زمینی شیرین منبع خوب بتا کاروتن است که به ویتامین A تبدیل میشود.
مواد غذایی مضرر برای بارداری
برخی از مواد غذایی که برای دوران بارداری مناسب نیستند و ممکن است به سلامت شما یا جنین آسیب برسانند عبارتند از:
- ماهیها و غذاهای دریایی خام یا نپخته: این گروه غذایی ممکن است حاوی باکتریها، ویروسها یا انگلهای عفونی باشند که باعث عفونت، تب، تهوع، استفراغ، اسهال و کمآبی شوند. برخی از این عفونتها مثل لیستریا میتوانند به جنین منتقل شوند و خطر سقط، زایمان زودرس، مردهزایی و عفونتهای مرگبار را افزایش دهند.
- ماهیها و غذاهای دریایی دارای جیوه بالا: جیوه یک فلز سنگین است که ممکن است در برخی از ماهیها مثل تُن، مارلین، سورمهای و قرقر هستاد موجود باشد. جیوه به سلامت مغز، کلیهها و سیستم عصبی آسیب میزند و در دوران بارداری ممکن است باعث کاهش رشد، نقصهای تولد و حتی سقط جنین شود. به همین دلیل بهتر است در دوران بارداری از مصرف این نوع ماهیها خودداری کرده و به جای آن از ماهیهای دارای جیوه کم مثل سالمون، ساردین و قزلآلا استفاده کرد.
- گوشت خام یا نپخته: گوشت خام یا نپخته حامل باکتریهای خطرناک مثل سالمونلا، لیستریا، اشرشیا کولای (E. coli) و توکسوپلاسما (Toxoplasma) است. این باکتریها ممکن است باعث عفونت، تب، تورم لنف، تغذيۀ نامطلوب جنين، زایمان زودرس، سقط جنین و عفونت های خطرناک در نوزاد شوند. به همین دلیل بهتر است در دوران بارداری فقط گوشت پخته و داغ را مصرف کرده و از خوردن گوشت خام چوب لولۀ (kebab)، چاغالۀ (carpaccio)، استِک (steak) و قورمۀ سبز (green curry) پرهيز كرد.
- جگر حيوانات: جگر حيوانات منبع خوبي از پروتئين، آهن و ويتامين A است. امّا در دوران بارداري بهتر است از مصرف آن خودداري كرد. زيرا جگر حيوانات ممكن است حاوي مقدار زيادي سم مثل بيفنيلهاي پليكلر (PCB) باشد كه به سلامت جنين آسيب ميزند. همچنين مصرف بيش از حد ويتامين A ممكن است باعث نقصهاي تولد در جنين شود.
- شير و پنير پاستوريزه نشده: شير و پنير پاستوريزه نشده ممكن است داراي باكتري ليستريا باشند كه در اين صورت سلامتي مادر و جنين به خطر ميافتد. لیستریا میتواند از طریق جفت به نوزاد منتقل شود حتی اگر مادر هیچ علامتی از بیماری را نشان ندهد.
- تخممرغ خام يا نيمپز: تخممرغ خام يا نيمپز داراي باكتري سالمونلا است كه براي خانمهاي باردار بسيار خطرناك است و علائمی همچون حالت تهوع، تب، گرفتگی معده، شکم درد، سردرد، اسهال و استفراغ را به دنبال دارد؛ بهطوری که ممکن است باعث گرفتگی رحم، تولد زودرس و یا مرده زایی گردد. البته این موضوع تنها شامل تخممرغ نمیشود، بلکه خوراکیهایی نظیر تخممرغ املت یا آب پز و عسلی، مایه کیک خانگی، سس مایونز و سس سالاد خانگی، سس هلندی، سس سزار، برخی از نوشیدنیها و بستنیهای خانگی نیز دارای تخممرغ خام هستند که بهتر است در مصرف آنها دقت شود.